زيارت قبور بدعت وحرام است؟
وهابیت زیارت قبور را بدعت و حرام می داند و در این حرمت حتی زیارت قبر رسول گرامی اسلام را استثنا نمی داند و کار را تا آنجا پیش میبرد که سفر به قصد زیارت رسول گرامی اسلام را حرام و نماز را در این سفر کامل می داند.
« …َلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِيمًا»[1]
«هر گاه آنان زمانى بر خويش ستم کردهاند نزد تو ]اى رسول خدا [بيايند و استغفار کنند و پيامبر براى آنان طلب آمرزش کند، خداوند را توبه پذير و رحيم خواهند يافت».
زيارت نوعى حاضر شدن نزد زيارت شونده است; خواه براى استغفار باشد يا غير آن. وقتى رجحان چنين عملى در حيات رسول گرامی اسلام (ص) ثابت شد، همين امر بعد از رحلت او نيز ثابت میگردد، چون نبى اکرم داراى حيات برزخى است و سلام زائر را مى شنود و اعمال او نزد آن حضرت عرضه مى شود.
یید حیات رسول گرامی اسلام در عالم برزخ و ارتباط ایشان با این دنیا ابن زرعه عراقى از ابن مسعود نقل مى کند که پيامبر(صلى الله عليه وآله)فرمود: «قال رسول الله- حياتي خير لکم تُحدِّثون و يُحدَّث لکم، ووفاتي خير لکم، تُعرض عليّ أعمالکم، فما رأيت من خير حمدت اللّه عليه، وما رأيت من شرّ استغفرت اللّه لکم.»[2]
2 ـ روايات
الف. از پيامبر(صلى الله عليه وآله) نقل شده که فرمود: «هر کس قبر مرا زيارت کند، شفاعتش بر من لازم مى گردد»[3] اين حديث داراى 40 منبع از کتاب هاى اهل سنت است. مؤلفان اين کتاب ها از حافظان و ائمه حديث مى باشند.
ب. پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود: «هر کس حجّ گزارد و قبر مرا بعد از وفاتم زيارت کند، مانند کسى است که در حياتم مرا زيارت نموده است».[4] اين حديث مرفوعاً از ابن عمر نقل شده.
اين حديث داراى 25 منبع از کتاب هاى اهل سنت است.
ج. «هر کس حج خانه خدا را انجام دهد و مرا زيارت نکند، به من جفا کرده است».
بسيارى از علمای طراز اول اهل سنت [5] اين حديث را نقل کرده اند.
3 ـ عمل اصحاب
الف. ابوجعفر(عليه السلام) مى فرمايد: فاطمه دختر رسول خدا(صلى الله عليه وآله)هميشه قبر حضرت حمزه را ـ که خدا از او خشنود باد ـ زيارت مى کرد و آن را تعمير و بازسازى نموده و سنگى را به عنوان علامت روى قبر گذاشت.[6]
ب. على(عليه السلام) مى فرمايد: «حضرت فاطمه هر جمعه قبر عمويش، حمزه را زيارت مى کرد و در آنجا نماز مى گزارد و گريه مى نمود».[7]
4 ـ عقل
عقل مى گويد: تعظيم کسى که خداوند تبارک و تعالى او را بزرگ داشته است; نيکو است. زيارت هم نوعى تعظيم است; زيارت رسول گرامی اسلام (ص) که نوعى احترام به آن حضرت است از شعائر الهى به حساب میآید و جايز و پسندیده است، چرا که اين عمل بر خلاف ميل دشمنان و مخالفان است.
5- آراى فقهاى اهل سنت
از مالک در مورد زيارت قبور سؤال شد، در جواب گفت: پيامبر از آن نهى فرمود: سپس بدان اذن داد و اگر کسى زيارت قبور را انجام بدهد و چيزى جز خير نگويد، اشکالى در آن نمى بينم.[8]
[2] ) جلال الدین، سیوطی، الجامع الصغير، بیروت، دارالفکر،1401ه.ق، ج1، ص528.
[3] )علی بن عمر، دارقطنی، سنن دارقطنی، بیروت ، ، دارالکتب العلمیة، 1417ه.ق، ج 2، ص 278.
قاضی عیاض، الشفا بتعریف حقوق المصطفی، بیروت، دارالفکر، 1409ه ، ج 5، ص 194.
([4] ابی القاسم سلیمان احمد ،طبرانی، المعجم الکبیر، حمدی عبدالمجید السلفی ، داراحیاء التراث العربی، بیروت ،ج 12، ص 310 .
علی بن عمر،دارقطنی، سنن الدار قطنى، ج 2، ص 278.
[6] ) عبدالرزاق، صنعانی، المصنف، تهران، مکتب اهل البیت ، ج3، ص572 .
[7] ) ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، محمد ابوالفضل ابراهیم (محقق)، بیروت، داراحیاء الکتب العربیه، 1387ه ق ، ج15، ص40.