احكام روزه
نيت
1- لازم نيست انسان، نيت روزه را از قلب خود بگذراند يا مثلاً بگويد:فردا روزه مي گيرم ،بلكه همين قدر كه براي انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب
كاري كه روزه را باطل كند انجام ندهد كافي است.( مساله 1550)2- انسان مي تواند در هر شب از ماه رمضان براي روزه ي فرداي آن نيت كند وبهتر است كه شب اول ماه هم ، نيّت روزه ي همه ي ماه را بنمايد.( مساله 1551)
3- پرسش: شب، قصد گرفتن روزه داشتم ،اما سحر بيدار نشدم تا نيت كنم ،نزديك آفتاب از خواب بيدار شدم ، آيا روزه ام صحيح است؟
همه ي مراجع: اگر آنچه روزه را باطل مي كند ،انجام نداده ايد ، روزه صحيح است.( العروه الوثقي ، ج2، نيه الصوم)
مبطلات روزه:
1- اگر روزه دار عمداً چيزي بخورد يا بياشامد، روزه ي او باطل مي شود، چه خوردن آن چيز معمول باشد مثل آب و نان، چه معمول نباشد، مثل خاك و شيره ي درخت چه كم باشد چه زياد. مسأله 1573
2- آيا چشيدن غذا ، روزه را باطل مي كند؟
همۀ مراجع: اگر آن را فرو نبرد اشكالي ندارد.( توضيح المسائل مراجع ، م 1582)
3 – حكم غرغره كردن آب براي روزه دار چيست؟
همۀ مراجع: اگر هنگام غرغره كردن ، آب از حلق به پائين برود، روزه باطل مي شود (استفتائات : س 699)
4- آيا فرو بردن خلط روزه را باطل مي كند ؟
فرو بردن خلط –چنانچه به فضاي دهان نيامده باشد- اشكال ندارد؛ ولي اگر به فضاي دهان برسد، احتياط واجب آن است كه فرو نبرد. ( توضيح المسائل مراجع م1580)
تبصره : مرز فضاي دهان و حلق ، مخرج حرف ( خ ) مي باشد.
5- اگر شخص روزه دار در اثر فراموشي چيزي بخورد، آيا تذكر دادن به او واجب است؟ همه مراجع: تذكر دادن واجب نيست. ( استفتاء از دفتر همه مراجع)
6- شستن سر در زير شير آب در حال روزه چه حكمي دارد؟
همه مراجع: آنچه روزه را باطل مي كند، فرو بردن سر زير آب است، به طوري كه يك مرتبه آب، همه سر را فرا بگيرد، اما شستن سر زير شير و زير دوش، اشكالي ندارد.
( توضيح المسائل مراجع، م 1608، 1609)
7- احتياط واجب آن است كه روزه دار، دود سيگار و تنباكو و مانند اينها را هم به حلق نرساند.ولي بخار غليظ ، روزه را باطل نمي كند، مگر اينكه در دهان به صورت آب در آيد و فرو دهد. ( مسألۀ 1605)
8- اگر فراموش كند كه روزه است و مواظبت نكند ، يا بي اختيار، غبار و مانند آن (دود وسائل نقليه) به حلق برسد روزه اش باطل نمي شود و چنانچه ممكن است بايد آن را بيرون آورد.(مسألۀ 1607)
روزه و جنابت
1- اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نكند، يا اگر وظيفۀ او تيمم است، عمداً تيمم نكند، روزه اش باطل است.(مسألۀ 1619)
2- كسي كه در شب ماه رمضان، جنب است و مي داند كه اگر بخوابد تا صبح بيدار نمي شود نبايد بخوابد و چنانچه بخوابد و تا صبح بيدار نشود ، روزه اش باطل است و قضا و كفاره بر او واجب مي شود. ( مسألۀ 1625)
3- كسي كه در شب ماه رمضان، جنب است و مي داند يا احتمال مي دهد كه اگر بخوابد پيش از اذان صبح بيدار مي شود ، چنانچه تصميم داشته باشد كه بعد از بيدارشدن غسل كند و با اين تصميم بخوابد و تا اذان خواب بماند روزه اش صحيح است.(مسألۀ 1627)
4- پرسش: مدتي غسلهاي خود را نادرست انجام مي دادم و با آن روزه مي گرفتم و نماز مي خواندم،آيا بايد روزه ها و نمازها را قضا كنم؟
همۀ مراجع: روزه ها قضا ندارد ؛ ولي نمازها را بايد قضا كنيد.( استفتاء از دفتر همۀ مراجع)
5- پرسش: اگر در ماه رمضان ، با اعتقاد به اينكه براي غسل ( جنابت يا حيض ) وقت دارد ، مشغول به غسل شود و وسط غسل بفهمد مقداري از غسل با اذان صبح همراه شده است، حكم روزۀ او چيست؟
همۀ مراجع: روزۀ او صحيح است. (استفتاء از دفتر همۀ مراجع)
روزۀ حائض:
1- اگر زن حائض پيش از اذان صبح از حيض پاك شود و عمداً غسل نكند،يا اگر وظيفۀ او تيمم است عمداً تيمم نكند روزه اش باطل است. (مسألۀ 1637)
2- پرسش: اگر زن حائض پيش از اذان صبح از حيض پاك شود، تكليف او چيست؟
همۀ مراجع: اگر براي غسل وقت دارد، بايد غسل كند و اگر وقت تنگ است، بايد تيمم كند و روزه اش صحيح است اگر از روي عمد، غسل يا تيمم نكند، روزه اش با طل است و بايد كفاره بدهد. ( العروة الوثقي، ج 2، المفطرات)
3-پرسش: در ماه رمضان بعد از اذان صبح از حيض پاك شدم؛ آيا روزۀ آن روز بر من واجب است؟
همۀ مراجع : خير، روزۀ آن روز بر شما واجب نيست و بايد بعد از ماه رمضان قضا كنيد. ( توضيح المسائل مراجع، م 1640)
4- پرسش: شب از خون حيض پاك شدم؛ تصميم گرفتم بخوابم و پيش از اذان صبح غسل كنم؛ ولي بعد از اذان صبح از خواب بيدار شدم، تكليف روزه ام چيست؟
همۀ مراجع: اگر احتمال مي داديد يا اطمينان داشتيد كه پيش از اذان صبح بيدار ميشوند، روزه تان صحيح است.
( توضيح المسائل، مراجع م 1627)
5- پرسش:خانمي كه شب ماه رمضان ازحيض پاك مي شود و مي داند كه اگر بخوابد بعد از اذان صبح بيدار شود،تكليفش چيست؟
همه مراجع: اين شخص بايد پيش از خواب غسل كند و اگر بدون غسل بخوابد و بعد از اذان صبح بيدار شود ، روزه اش باطل است و بايد علاوه بر قضاي آن ، كفاره هم بدهد. ( توضيح المسائل مراجع م 1625)
6- اگر در ماه رمضان به واسطه ي عذري روزه نگيرد و بعد از رمضان عذر او برطرف شود و تا رمضان آينده عمداً قضاي روزه را نگيرد بايد روزه را قضا كند و براي هر روز يك مد گندم يا جو يا مانند اينها هم به فقير بدهد.( مسأله 1705) ( تبصره :يك مد معادل حدوداً 750 گرم يا ده سير است)
7- اگر بواسطه ي بيماري ،روزه ماه رمضان را نگيرد و بيماري او تا رمضان سال آينده طول بكشد قضاي روزه هايي كه نگرفته بر او واجب نيست و بايد براي هر روز يك مد طعام به فقير بدهد. ( مسأله 1703)
8- اگر قضاي روزه ي ماه مبارك رمضان را چند سال تأخير بيندازد بايد قضا را بگيرد و براي هر روز يك مد طعام به فقير بدهد .( با گذشت سال ها ،كفاره متعدد نمي شود.) ( مسأله 1709)