ثانیه های پی در پی را بی تامل می گذرانیم بی آنکه لحظه ای به گذشت زمان بیندیشیم. انسان، این موجود فراموشکار« نسی» که سرگرم اجرای نقش خود در تمدن مصنوعی امروز است به بهانه هایی چون مناسبت های خاص به خود می آید و فرصت تامل گذشته را به خود می دهد.
بعثت نبی اکرم(ص)، تولد امیرالمومنین(ع) در کعبه، رحلت پیامبر(ص)، شهادت امامان معصوم(ع)، پیروزی انقلاب اسلامی ایران و… آری، این یک تکرار است که با گذشت سال های پیاپی و با کهنگی همچنان بوی نم تازگی می دهد. آدمی به تکرار نیاز دارد همچون نیاز به تکرار نفس کشیدن.
اما در تاریخ اجداد ما تکراری وجود دارد که قدمتی به طول عمر وطن دارد. نوروز، این عید باستانی که نماد ایران است. گویی لحظه ی تحویل سال، لحظه ی روییدن اولین جوانه، جاری شدن اولین رود و شکفتن اولین گل است. نوروز لحظه ی متولد شدن دوباره ی طبیعت است. همان طور که بر همه مشخص است ما ایرانیان از دیرباز لحظه ی تولد طبیعت را جشن گرفته و شمع های روشن را بر سفره ی همبستگی خانواده، در کنار نعمت های خدای یکتا قرار داده ایم. حتی آن زمان که اسکندر مقدونی ایران را با خون ملت رنگین کرد مردم ما نوروز را با ایمان قوی تری برگزار کردند.
آنچه دین اسلام را برای ایرانیان زیبا کرد و آنچه مهر بزرگان دین را بر دل مردم نهاد چیزی نبود جز همخوانی باستان و اسلام.
«چه تصادف شگفتی که انتخاب حضرت علی (ع) به خلافت و وصایت هر دو در این هنگام بوده است»
اسلام پشتوانه ی نوروز شد و نوروز را جلای بیشتر داد. حال ایرانیان بر سر سفره ی عید سال نو، قرآن نهادند تا خدا را بیشتر از پیش در کنار خود لمس کنند. گویی تلاوت آیات قرآن و دعای « یا مقلب القلوب والابصار… » که برگرفته از اعتقادات مذهبی-اسلامی مسلمانان است لازمه ی شروع سال جدید است.
ظهور اسلام و برخورد مسالمت آميز آن با ساير اديان و آيين ها ،از جمله اعتقادات مذهبي و ملي ايرانيان موجب شد كه مراسم و آداب مربوط به نوروز از جامعه اسلامي رخت برنبندد. با مسلمان شدن ايرانيان، نوروز اندك اندك با اعتقادات اسلامي آميخته شد. ضمن اينكه اسلام هم از نوروز با عناوين مختلف به نيكي ياد كرد، در تعاليم اسلامي از ربيع و بهار كه سرآغاز سال نو مي باشد به عنوان ياد كرد رستاخيز سخن به ميان آورده است: اذا جاء الربيع فذكروا ذكرانشوراً يعني هنگامي كه بهار آمد پس ياد كنيد قيامت را.
حضرت علي(ع) در قسمتي از نامه معروف خود به مالك اشتر درباره رعايت رسوم و آيين هاي مردم تأكيد كرده مي فرماييد:
( آداب پسنديده اي را كه بندگان اين ملت به آن عمل كردن و ملت اسلام با آن پيوند خورده و رعيت با آن اصلاح شدن بر هم مزن…)
درست است كه اخبار و احاديث از نوروز به عنوان عيد نامبرده است اما دين مبين اسلام مانند برخي آداب و سنن تاريخي كه جنبه طبيعي و آموزنده دارند و براي آن فلسفه عقلايي و اجتماعي مطرح مي شود؛ در اينجا به روايتی از امام صادق (ع)در این زمینه اشاره می کنیم :
معلي بن خنيس كه فردي موثق است مي گويد: ( روز نوروز خدمت امام صادق(ع) رفتم. فرمودند معلي آيا مي داني امروز چه روزي است؟ عرض كردم؟ عجم ( غير عرب) امروز را بزرگ مي داند و تبريك مي جويند وبراي همديگر هديه مي فرستد؛ امام فرمودند: به بيت عتيق(كعبه) سوگند مي خورم كه نوروز از زمان قديم است. نوروز روزي است كه در عالم خداوند از بندگانش پيمان گرفت كه او را بپرستند و مشرك نشوند و ايمان به پيغمبران و حجج و ائمه بياورند. روزي است كه آفتاب تاييد و هوا كه موجب حيات است وزيدن گرفت و زمين خلق شد. جبرئيل بر پيامبر نازل شد. روزي است كه قائم ما (عج) و ولاۃ امر ظاهر شوند و روزي است كه قائم(عج) بردجال غالب مي گردد و كناسه كوفه او را دار مي زنند . هيچ نوروزي نيست كه ما اهل بيت، انتظار فرج نداشته باشيم چون از روزهاي ما و شيعيان ماست. عجم احترام شما را نگه داشتند و شما ضايع كرديد.)
از آداب مهم نوروز طهارت و پاكيزگي است كه در اسلام به آن بسيار اهميت داده است . امام صادق(ع) به معلي بن خنيس تعليم دادند كه چون نوروز شود؛ غسل كن و پاكيزه ترين جامه هاي خويش را بپوش و با بهترين بوهاي خوش، خود را خوش بو گردان و در آن روز روزه بدار. پس چون از نماز پيشين و پسين و نافله هاي آن فارغ شوي ، چهار ركعت نماز بگذار يعني هر دو ركعت به يك سلام. و در ركعت اول بعد از حمد ده مرتبه سوره ان انزلنا بخوان و در ركعت دوم بعد از حمد ده مرتبه سوره قل يا ايها الكافرين ، در ركعت سوم بعد از حمد ده مرتبه سوره توحيد و در ركعت چهارم بعد از حمد ده مرتبه سوره فلق و ناس بخوان و به سجده ي شكر برو. شايد خواندن سوره قدر در اين نماز اشاره به نزول بركات وخواندن معوذتين اشاره به درخواست رفع انواع بدي ها باشد.
ازجمله اعمال عيد نوروز صله رحم و ديدار با دوستان است كه از سوي اسلام و امامان در روايات و احكام اسلامي مورد توجه قرار گرفته است . همچنین برقراري ارتباط خالصانه با خالق هستي و تقاضاي تغيير در رفتار و گفتار و تمام احوال با دعاي تحويل سال ، بسم الله الرحمن الرحيم: يا مقلب القلوب و الابصار ، يا مدبر اليل و النّهار ، يا محول الحول و الاحوال ، حَوّل حالنا الي احسن الحال. از ديگر اعمال خواندن و تكرار ذكر يا ذالجلال و الاكرام مي باشد.
و اما یکی از مهمترین اعمال در این روز قرائت هفت سين قرآن است كه شامل 7 آيه از قرآن مي باشد كه با واژه ي سلام آغاز مي شوند ،این آیات عبارتند از :سلام علي آل ابراهيم ( سوره صافات آيه 109 )- سلام قولاً من رب الرحيم ( سوره يس آيه 58 )
سلام علي آل ياسين ( سوره صافات آيه 130 )– سلام علي موسي و هارون ( سوره صافات آيه 120) سلام علي نوح في العالمين ( سوره صافات آيه 79 )- سلام عليكم طبتم فادخلوها خالدين (سوره زمر آيه 73) سلام عليكم بما صبرتم ( سوره رعد آيه 24 )
انتظار به معني چشم به راه بودن و اميدواري به آينده اي زيباست؛ آينده اي نويدبخش و سعادت آفرين ، انتظار رهبري موعود كه با ظهورش تمام فساد ها و بدبختي ها از جهان رخت بر مي بندد و بشر طعم حقيقي خير و صلاح و آسايش و امنيت را مي چشد. انتظار فرج منجي حقيقي همان رسيدن به نيكوترين حال ها و زيباترين تحول هاست.
روزها نو نشده کهنه تر از دیروز است / گر کُند یوسف زهرا نظری، نوروز است
لحظه ها در تپش تاب وتب آمدنش / آسمان چشم به راه قدمش هر روز است
اللهم عجل لولیک الفرج