ريا عبارت است از طلب كردن اعتبار و منزلت در نزد مردم به وسيلة افعال خير و پسنديده، يا آثاري كه دلالت بر صفت نيك كند.
خداوند در قرآن درمقام مذمت رياكاران مي فرمايد: يُراؤُنَ النَّاسَ وَ لا يَذْكُرُونَ اللَّهَ إِلاَّ قَليلاً يعني اعمال خود را به مردم مي نمايند و خدا را ياد نمي كنند مگر اندكي. سورة نساء آيه142
وهابیت زیارت قبور را بدعت و حرام می داند و در این حرمت حتی زیارت قبر رسول گرامی اسلام را استثنا نمی داند و کار را تا آنجا پیش میبرد که سفر به قصد زیارت رسول گرامی اسلام را حرام و نماز را در این سفر کامل می داند.
« …َلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِيمًا»[1]
«هر گاه آنان زمانى بر خويش ستم کردهاند نزد تو ]اى رسول خدا [بيايند و استغفار کنند و پيامبر براى آنان طلب آمرزش کند، خداوند را توبه پذير و رحيم خواهند يافت».
صدیقه مصطفوی (دختر حضرت امام) می گوید: یادم می آید از دوران کودکی کم خواب بودم. چندین بار نیمه های شب بیدار می شدم و مکرر نماز شب آقا را می دیدم. از خود می پرسیدم: چرا آقا در هنگام شب این قدر می گرید. خیلی از شب ها مهتاب بود و در پرتو روشنایی آن، اشک های آقا را مشاهده می کردم و این وضع برای من که طفلی بیش نبودم شگفت آور بود. در مدتی هم که به نجف می رفتم و بچه های کوچک داشتم و شب ها بیدار می شدم، آقا در اتاقشان - که رو به روی محل اقامت ما بود - در ایوان کوچکی نماز شب می خواندند و من احساس می کردم برای این که صدایشان را نشنویم گریه هایشان را با بلندگویی که مناجات پخش می کرد تطبیق می دادند و من چون بیدار بودم صدای گریه آقا را می شنیدم.
برخی خویشاوندان که از پانزده سالگی با امام بوده اند، گفته اند: از دوران نوجوانی که با امام در خمین بودیم، آقا یک چراغ موشی کوچک می گرفتند و می رفتند به یک قسمت دیگر که هیچ کس بیدار نشود و نماز شب می خواندند.
اگر زيبايي وجمال نعمت خداست،شكرانه ي آن هم عفاف وپاكدامني است.كساني كه به خاطر زيبايي رخسار ودلفريبي اندام به گناه مي افتند يا ديگران را به گناه مي اندازند،حق اين نعمت را ادا نكردند. جمال هرگز مجوز ارتكاب گناه وافتادن به دام ودامن آلودگي وافكندن ديگران به باتلاق فساد نمي شود.روزي از اين نعمت سؤال خواهد شد وحسرت براي آنان است كه ازاين راه به دوزخ بروند.
براي موفق شدن لازم است:همتي براورده وتوبه نموده ،سپس به مراقبه ومحاسبه بپردازيد.به اين نحو كه:
1.هرروز صبح كه از خواب بيدار مي شويد،قصد جدي كنيد كه:هرعملي كه پيش مي آيد،رضاي خدا،عزّ اسمه را مراعات خواهم كرد.آن وقت در هر كاري كه مي خواهيد انجام دهيد،نفع آخرت را منظور خواهيد داشت،وهمين حال را شب،وقت خواب،ادامه خواهيد داد.
2.وقت خواب،چهار- پنج دقيقه اي دركارهايي كه روز انجام داده ايد،فكر كرده ويكي يكي از نظر خواهيد گذرانيد،هركدام مطابق رضاي خدا انجام يافته،شكر بكنيد وهركدام،تخلف شده استغفار بكنيد.واين رويه را هرروزادامه دهيد.اين روش اگر چه سخت ودر ذائقه نفس تلخ باشد،ولي كليد نجات ورستگاري است.
3.هرشب پيش از خواب،اگر توانستيد،سوره مسبحات يعني:سوره حديد،حشر،صف ،جمعه
وتغابن را بخوانيد واگر نتوانستيد،تنها سوره حشر را بخوانيد.
آمادگي رواني كودكان درباره حضور در مساجد و مكان هاي مقدس ، متفاوت است، به گونه اي كه خردسالان تا 10 سالگي، نسبت به كودكان سنين بالاتر از چنين مكانهايي لذت كمتري مي برند و اين عدم علاقه در سن 8 سالگي به اوج خود مي رسد. در حالي كه كودكان سنين 10 تا 13 سالگي، احساس مي كنند كه مساجد باعث مي شوند شخصيت اخلاقي و معنوي بهتري پيدا كنند رفتن به مساجد لذت بخش مي شود. لذت هاي عقلاني از داستان ها و مراسم ديني فزوني مي يابد همچنين ديدار دوستان و روابط دوستانه با بزرگترها آنان را متوجه لذت اجتماعي مي كند از نظر فرزندان 13 ساله و بالاتر، عامل اعتقاد و ايمان است كه بزرگسالان را به اين مراكز مي كشاند و به اين محيط ها بيشتر به عنوان محل اجتماع مؤمنان و معتقدان به دين نگريسته ميشود . تا به يك ساختمان يا يك مؤسسه ، به اعتقاد اين گروه سني مشاركت در مراسم عبادي محيط هاي مقدسي چون مساجد حسينيه ها، تكايا و زيارتگاه ها ، ماية تقويت ايمان و نزديكتر شدن آنان به حالت معنوي و ارزش هاي اخلاقي مي گردد.
حضرت علي (ع) به همام مي فرمايد: “عظم الخالق في انفسهم و صغر ما دون ذلك ” يعني چون خداوند در روح آنها عظمت دارد، غير خدا هر چه باشد كوچك جلوه مي كند. تا وقتي روي زمين هستيم، يك هكتار زمين براي ما بزرگ است، اما اگر سوار هواپيما شديم هر چه هواپيما بالاتر برود، اين قطعه زمين براي ما كوچكتر مي شود.
يكي از مسائل در خانواده هاي معنوي، آگاهي از روش هاي صحيح ايجاد علاقه در فرزندان نسبت به مسائل ديني است. برخي از خانواده ها علي رغم تلاش هاي بسيار، موفق به ايجاد انس نمي شوند و گروهي ديگر پرداختن به اين مسأله را با رفتارهايي نامناسب همراه مي كنند. در اين مقاله با قوانين اصلي رسيدن به چنين هدفي آشنا مي شويد.
- هوا و دماي نامناسب مسجد، سر وصداي زياد، نامنظم بودن برنامه ها ، طولاني و دشوار بودن مسير رسيدن به مسجد، سخت گيري والدين در انجام همه مستحبات و برنامه ها، توجيه نبودن كودك نسبت به زمان و طول برگزاري مراسم سرگرم نشدن كودك با فعاليت هاي آرام و مناسب و نيز برخورد بد مسئولان مسجد، از آسيب هايي است كه لازم است والدين قبل از بردن كودكان به مسجد در نظر داشته باشند.
- طولاني شدن مراسم، آسيبي جدي است. اختصار در برنامه هاي مذهبي و ميزان حضور كودك در مسجد را رعايت كند.َ اگر شما بين بهره مند شدن از تكميل يك دعاي طولاني و رعايت حوصله كودكي كه اكنون كنار شما نشسته است، مخير شديد، حتماً شرايط كودك خود را در نظر بگيرد؛ زيرا با اين كار براي معنوي شدن يك انسان در آينده نزديك سرمايه گذاري كرده ايد.
- يادمان باشد كه ناخوشايند سازي حضور در مسجد و مراسم مذهبي، ممكن است فرزندمان را با انبوهي از خاطرات بد نسبت به اين مكان مقدس روبروكند كمك آثار منفي بسياري در دينداري كودك امروز و بزرگسال فردا به جا خواهد گذاشت.
جواني، عمر و فرصت يكي از سرمايه ها و بالاترين سرمايه است با اين تفاوت كه پيوسته رو به كاهش مي رود و انسان از گذشت آن غافل است و به دليل همين غفلت؛ سرمايه فرصت جواني و عمر را جدي نمي گيرد و از تباه شدنش غصه نمي خورد و در بهره وري از آن چندان جدي نيست.
- از برداشت كودكان نسبت به مكان هاي مذهبي همانند مسجد آگاهي داشته باشيد تا بتوانيد پاسخ گوي احساسات و پرسش هاي آنان در اين زمينه باشيد.
- راي شركت كودكان خود در مراسم مذهبي برنامه ريزي كنيد .
قصه هاي قرآن كريم نقش عمده اي در پاسخگويي به نيازها و رفع مشكلات روحي ، رواني ، عاطفي و اخلاقي كودكان و نوجوانان دارد. شناخت نيازهاي كودكان و نوجوانان و معرفي مناسب داستان ها و قصص قرآني متناسب با نيازها، بحث عمده اين مقاله مي باشد. چنين روشي به منظور پاسخگويي به نيازها و حل مشكلات روحي ، رواني، اخلاقي و عاطفي، “قصه درماني“ ناميده ميشود. (آنهم از طريق كتابي كه هيچ گونه ابهام انحرافي در آن نمي باشد).
ازجمله نيازهاي كودكان و نوجوانان، نيازهاي عاطفي، اخلاقي، اجتماعي، مذهبي و نياز به دانستن و ارضاي حس كنجكاوي نياز به ارتباط با طبيعت، نياز به شناخت استعدادها و توانايي ها مي باشد. در رابطه با ارضاي هر نياز – تعدادي از قصه ها و آيه ها و سوره هاي قرآن كريم معرفي مي گردد و مورد تجزيه و تحليل قرار مي گيرد . در اين مقاله قبل از پرداختن به نيازهاي كودكان و نوجوانان و تبيين داستان هاي قرآني براي كودكان بر اساس شيوه هاي پيشرفته و علمي خواهيم پرداخت.
اينك به تبيين مراحل آشنايي كودكان و نوجوانان با مفهوم كتاب الهي قرآن و چگونگي انس گيري كودكان و نوجوانان با اين كتاب مي پردازيم.
صفحات: 1· 2
دوستي پيوندي است كه ميوة آن غذاي روح است و دل بي دوست ، غمگين است .
آن كه دوست ندارد، گرفتار خلاء روحي بزرگي است و به همان ميزان، از نشاط و شادكامي و شكوفا ساختن استعدادهاي خلّاق خويش محروم مي ماند، به همين دليل حافظ شيرازي سفارش مي كند:
درخت دوستي بنشان كه كام دل به بار آرد نهال دشمني بركن كه رنج بي شمار آرد
خداوند متعال در بیش از ده آیه ی قرآن سفارش پدر و مادر را به تعبیرات گوناگون ، فرموده است که در اینجا به چند نمونه از آیات اشاره می کنیم که نکات جالبی در آنها وجود دارد.
نکته اول : در چند آیه از قرآنی، نیکی و احسان به پدر و مادر را پیرو توحید و عبادت خود ذکر فرموده است که نشانگر اهمیت فوق العاده این مطلب است.(( و اذ اخذنا میثاق بنی اسرائیل لا تعبدون الا الله و با لوالدین احسانا ))[1]
«وچون از فرزندان اسرائیل پیمان محکم گرفتیم که : جز خدا را نپرستید ، وبه پد ومادر خود نیکی کنید . »
رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی که درگذشته دارای رشد کند و ناچیز بوده،در عصر حاضر با تحول چشم گیری روبه رو شده اند،به گونه ای که عصر حاضر را عصر اطلاعات و ارتباطات می خوانند.تحقیقات گروهی از پژوهشگران دانشگاه فلورانس روی عوارض جانبی اشعه تلویزیون روی کودکان ، نشان داده است که این کودکان ممکن است در سنین غیر طبیعی و زود تر از معمول ، وارد سن بلوغ شوند و فرد را دچار بحران سن بلوغ می کند. تلویزیون به علت قابلیت استفاده از تصویر در تمام حیطه ها جذابیت مخصوص به خودرا دارد. تلویزیون قابلیت تغییر فرهنگ جامعه را داراست .
در اين نوشته سعي شده، به موضوع خنده با محوريت آيات، روايات و تا حدودي به علم روانشناسي پرداخته شود .
بررسي لغوي “ضحك”
راغب اصفهاني مي گويد: ضحك : باز شدن و شادابي چهره و ظاهر شدن دندان ها از سرور و شادي روح است.
ضواحك:دندان هايي كه هنگام تبسم ظاهر مي شوند.
1- تربیت با گفتن
2- تربیت با عمل
نحوه تربیت کودک ، نوجوان و جوان بسیار مشکل است و اگر بگوییم از مو باریکتر و از آتش سوزنده تر و از شمشیر برنده تر است ، اشتباه نکرده ایم ، جداً نحوه تربیت و این که چگونه اولاد را تربیت کنیم ؟ جواب آن سخت است .
آیه 21 روم:
قرآن با تعبیر زیبایی ازدواج را آیه ای از آیات خداوندی دانسته است. ازدواج امر مقدسی است که اگر زوجها به جنبه تعالی و ایه ای آن توجه داشته باشند از بسیاری از مشکلات در امان خواهند ماند این آیه از قرآن، اصلی را مطرح میکند که باید درباره فلسفه ازدواج، زمان ازدواج، نوع انتخاب همسر و همچنین نحوه ارتباط همسران با یکدیگر رعایت شود و آن اصل مهم (رسیدن به آرامش) است.
انسان هدفمند
انسان تنها پديده هدفدار جهان هستي است؛ هدفدار مختار كه با انديشه ورزي مسير حيات خويش را انتخاب مي كند و براي هر گام زندگي خويش،هدف گذاري مي نمايد و با آزادي و اراده به سوي اهداف انتخاب اش راه مي نوردد. برخي ديگراز پديدگان آفرينش هدف دارند؛ اما هدف گيري شان غريزي و غير عاقلانه است ، مانند جانوران كه براي زيستن هدف هايي مي گيرند اما نه با خرد ورزي و اختيار بلكه با طلب غريزي و خواهش هاي دروني . پاره اي ديگر از آفريدگان هدف هايي خردمندانه دارند اما نه مختارانه بلكه مطيعانه، مانند فرشتگان. راه زندگي فرشتگان يك سويه است،هدف هاي عالي برايشان نهاده شده و ايشان مطيعانه و البته رضايتمندانه به سوي آنها مي روند آدمي اما نه اين است و نه آن . نه به تحريك غريزه و هدايت نيروي درون؛ بي تدبير و بي اختيار به سوي اهداف تحميلي اش مي رود و نه عاقلانه و مطيعانه در راهي يك طرفه به سوي اهدف مقدس راه مي نوردد، بلكه راه او دو سويه است. آفريدگار حكيم از سرحكمت ، قلم نوشتن سرنوشت آدمي را به دستش داده و چراغ عقل و دانش را پيش رويش افروخته و صد البته وي را از سر لطف و عنايت، هدايت نيز نموده است تا با شايستگي هايي كه به اوعطا فرموده، خودش مسير حيات خويش را ترسيم كند و خود براي خود، با مددجويي از لطف خداوند و ره جويي از هاديان راه يافته، براي زندگي اش هدف گذاري نمايد و براي رسيدن به آن بكوشد البته او همان سان كه مي تواند مسير حيات خويش را نيكو ترسيم كند و هدف هاي عالي برگزيند ، مي تواند چنين نكند اصلاً دست به كار نشود و هدفي براي خويش برنگزيند يا نقشه راه را نانيكو رسم كند و يا اهداف غير عالي انتخاب كند و اين همان راه دو سويه است كه از ويژگي هاي اختصاصي انسان ميباشد.
صفحات: 1· 2
بدون شك ، خانواده در شكل گيري و تربيت عزت نفس نقش اساسي دارد . كودك بسياري از خلق و خوها و آداب و رسوم را از والدين فرا مي گيرد و آنان را در زندگي سرمشق خود قرار مي دهد. در صورتي كه والدين عزت نفس بالايي داشته باشند و نيز در رفتار تعاملي با فرزندان ، به آنها احترام بگذارند، به طور معمول فرزندان از طريق مشاهده و تقليد ، آن را فرا گرفته، به خود و ديگران نگرش مثبت مي يابند. اما اگر والدين، عزت نفس خود و ديگران را رعايت نكنند، فرزندان آنها نيز احساس خوش بيني و ارزشمندي نخواهند كرد؛ بنابراين تقش خانواده در تربيت و شكوفايي ارزشهاي اخلاقي از نظر دين ، امري پذيرفته و غير قابل انكار است. بر اساس همين اصل، در مكتب اسلام ، به سفارشهاي برمي خوريم كه از يك طرف به بيان ارزشمندي و كرامت انسان مي پردازد و از طرف ديگر ، به والدين و مربيان لزوم احترام گذاشتن به كودكان و نوجوانان را ياد آور مي شود.
صفحات: 1· 2
- اصل اعتدال
هر حرکت و فعل تربیتی باید بر اعتدال استوار و از حد وسط بیرون نرود لذا مجموعه قوانین و مقررات و آداب دینی به گونه ای است که مردمانی متعادل و بدون افراط و تفریط تربیت نماید.
در رابطه با مشی و راه و رسم زندگی دین دستور اعتدال می دهد ، لقمان به فرزندش می فرماید: « وَ اقْصِدْ فِي مَشْيِکَ »[1] در رفتارت میانه رو باش. انسان عاقل انسان متعادل است و گام در مسیر افراط و تفریط نمی گذارد . علی (ع) فرمودند : « لا يُرَى الْجاهِلُ إِلّا مُفْرِطاً أَوْ مُفَرِّطاً.»[2] نادان را يا تندرو يا کندرو مىبينى. توصیه پیشوایان دین درباره دوستی و دشمنی توصیه به اعتدال است .
از جمله روشهایی که خدای سبحان برای تربیت آدمیان به آن سفارش کرده است روش موعظه است . « ادْعُ إِلى سَبِيلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ » [1] با حکمت و موعظه نیکو به راه پروردگارت دعوت کن موعظه ای که از جان پاک بر می خیزد بر جانهایی راه گم کرده ولی مایل به راه یابی می نشیند و دل ایشان را نرم می کند و تسلیم حق می نماید .
1- خانواده
2- وراثت
3- محیط
4- خوراک پدر و مادر
امام باقر (ع)می فرماید کسی که پاک زاده شود وارد بهشت می شود .
پیامبر خدا (ص) به علی (ع) فرموده : جز این سه گروه شما را دشمن نمی دارد : زنازاده ، منافق و کسی که مادرش در حال حیض او را باردار شده است .
از مهمترین عوامل موثر بر تربیت شخص ، محیطی است که او در آنجا پرورش پیدا می کند اگر افراد ساکن در محیط ها و جوامع مختلف ، مورد بررسی قرار گیرند ، خواهیم دید که که افراد ساکن در یک محیط ، دارای روحیات و اخلاق همسانی هستند
نیاز به دین یکی از نیازهای اساسی بشر است و به موازات پیچیدگی و دشواری فزاینده زندگی ، نیاز جوانان به معنـویت و گرایش هـای دینی جـدی تر احساس می شود و اگر مشاهده می شود کشش های معنوی در آن دوران ، بیش از سایر سنین زندگی است ، رمز آن را باید در فطرت زلال و خودآشنای جوانان جستجو نمود.
نيت
1- لازم نيست انسان، نيت روزه را از قلب خود بگذراند يا مثلاً بگويد:فردا روزه مي گيرم ،بلكه همين قدر كه براي انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب
یکی از ضروری ترین نیازهای بشر در هر زمان و مکان ، نیاز به تعلیم و تربیت صحیح می باشد . بنابراین اسلام که یک دین کامل و جامع است راه ها و روش های حساب شده ای را برای تربیت بشر برنامه ریزی کرده است ، البته بستگی به تلاش و قوه تعقل و تفکر هر فردی دارد که از این راه و روشها چه بهره ای ببرد .
نگار من كه به مكتب نرفت…
وَ مَا كُنتَ تَتْلُوا مِن قَبْلِهِ مِن كِتَابٍ وَ لاَ تَخُطُّهُ بِيَمِينِكَ إِذاً لَارْتَابَ الْمُبْطِلُونَ (عنكبوت، آيه ۴٨)
تو هرگز قبل از اين كتابى نمى‌خواندى و با دست خود نمى‌نوشتى، مبادا كسانى كه درصدد ابطال‌سخنان تو هستند شك و ترديد كنند.
دليل انتخاب پيامبر از ميان افراد امّى
هر پيامبرى براى اثبات رسالت خود ناگزير از ارائه معجزه يا معجزات بوده است.
پيامبر اكرم(ص) نيز از اين موضوع، مستثنا نبوده است. بزرگ‌ترين و مهم‌ترين معجزهءايشان قرآن‌كريم است. بنابراين، رسول‌خدا(ص) از ابتداى نزول قرآن در مكّه كه باسوره‌هاى كوچك آغاز شد، به طور رسمى در اين مورد «تحدى» كرد؛ يعنى مدعى شدكه قرآن كار او نيست، بلكه كار خداست و از قوم خود خواست كه اگر حرف او را قبول‌ندارند، خود، آن را امتحان كنند. قرآن كريم در اين زمينه مى‌فرمايد:
مواد لازم
گردن یا گوشت سر دست بدون استخوان گوسفند 500 گرم گندم پوست گرفته 500 گرم
پیاز دوعدد متوسط نمک به مقدار لازم
کره ی پاستوریزه به مقدار دلخواه پودر دارچین و شکر به مقدار دلخواه
شیر پاستوریزه 500 میلی لیتر
روش تهیه
گوشت را بدون اینکه خورد کنید بشویید ودرون ظرف بگذارید ؛ آنگاه مقداری آب روی آن بریزد وروی حرارت بگذارید . بعد از جوش آمدن ، کف گوشت را بگیرید .پیاز را خورد کرده داخل گوشت بریزید حرارت را ملایم کنید ؛سپس در ظرف را ببندید تا گوشت کاملا بپزد به طوری که بعداز پختن یک لیوان آب داشته باشد . بعد گندم خیس کرده را با مقداری آبونمک بگذارید روی حرارت تاجوش بیاید . در هنگام جوش آمدن کف آن را بگیرید وبا حرارت ملایم بپزید.پس از پختن،گندم را از چرخ مخصوص رد کنید(درصورت نداشتن چرخ گندم را خوب بکوبیدوازآبکش رد کنیدتاپوست زیادی گندم گرفته شود)سپس داخل ظرفی دولیوان شیروآب گوشت رابریزیدوروی حرارت قراردهید؛آن گاه گندم راکهبه تدریج صاف می کنیدداخل آن بریزید.(بااین عمل حلیم صاف ترولطیف ترمی شود)گندم راگاهی به هم بزنید؛ سپس گوشت که کاملاپخته شده،بکوبیدوداخل گندم آماده شده بریزید.حرارت بایدخیلی ملایم باشدوهم چنین بایدحلیم رامرتب به هم بزنیدکه ته نگیردوکاملاحالت کشدارپیداکند.وقتی حلیم کاملاجاافتاده ، نمک آن رااضافه کنید؛ سپس حلیم رادرظرف بکشید وروی حلیم رامقداری پودردارچین وکره ی آب شده بریزیدومقداری شکردرظرفی جداگانه باحلیم سرمیزببرید.
پیش نهاد
درصورت تمایل میتوانید حلیم راباگوشت مرغ یابوقلمون نیز تهیه کنید.دراین صورت مقدارگوشت حلیم یک کیلوبااستخوان میباشد؛همچنین ازچندقطعه گوشت سینه مرغ یابوقلمون میتوانید برای تزئین حلیم استفاده کنیدلازم به ذکراست که انرژی حلیم بدون محاسبه شکروکره میباشد.